Khí hậu và vị trí địa lý của Đông Nam Á khiến nơi đây trở thành môi trường lý tưởng cho việc trồng cà phê. Ngoài ra, văn hóa cà phê của khu vực và chuyên môn trong sản xuất cà phê đã làm cho ngành cà phê ASEAN trở nên sôi động hơn.
Các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia và Lào đã phát triển thành các nước xuất khẩu cà phê. Tại Thái Lan, nhu cầu tiêu thụ cà phê ngày càng tăng tiếp tục thu hút các doanh nghiệp và đầu tư mới. Ngoài ra, Philippines quyết tâm vực dậy ngành cà phê để hướng đến các thị trường ngách và nhu cầu trong nước.
Bài báo này mô tả sản xuất và văn hóa cà phê ở các quốc gia này và hiện trạng của ngành cà phê.
Ngành và văn hóa cà phê Việt Nam
Ít được biết đến hơn, Việt Nam hiện là nước xuất khẩu cà phê lớn thứ hai trên thế giới sau Brazil. Năm 2017, tổng sản lượng cà phê là 29.500.000 bao (60 kg một bao) và Indonesia có tổng sản lượng là 10.902.000 bao. Cà phê vối và cà phê arabica, chiếm 99% lượng cà phê phân phối trên thế giới, được trồng ở miền Bắc Việt Nam.
Theo Ipsos, một công ty tư vấn và nghiên cứu thị trường toàn cầu, lượng tiêu thụ cà phê trong nước của Việt Nam chỉ khoảng 6%, còn lại được trồng và bán ra nước ngoài, khiến nó trở thành một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam ngày càng tăng.
Theo báo cáo mới nhất từ tháng 1 đến tháng 11 năm 2018, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã đạt khoảng 3,3 tỷ đô la (bao gồm cà phê rang xay và hòa tan). Các thị trường xuất khẩu chính là Đức, Hoa Kỳ và Ý.
Để tăng sản lượng cà phê, chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu có diện tích trồng cà phê 500.000 ha vào năm 2030 (bốn tỉnh chính là Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông và Jarai).
Các chuỗi cà phê địa phương như Trung Nguyên, Phúc Long và Highlands vẫn có khả năng cạnh tranh nhờ sản phẩm cà phê truyền thống độc đáo, rất phù hợp với khẩu vị của Việt Nam. Thị trường nội địa của Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt, bao gồm các đơn vị nhượng quyền cà phê như Starbucks, Gloria Jeans và Dunkin Donuts.
Thị phần của các công ty liên kết với nước ngoài đã tăng vọt trong vòng 3 đến 4 năm qua, với khoảng 60 đến 65% cà phê xuất khẩu mỗi năm đến từ đầu tư nước ngoài. Vì lý do này, Bộ Công Thương đã cấm các công ty liên kết nước ngoài thu mua cà phê trực tiếp từ nông dân và thiết lập mạng lưới tuyến thu mua để thu mua cà phê tại Việt Nam.
Người dân địa phương ở Việt Nam chuộng loại cà phê cổ điển được gọi là "ca phe sua da" hoặc hỗn hợp "cà phê, sữa và đá". Vị đắng và đậm của cà phê làm từ hạt cà phê Robusta cân bằng với sữa đặc có đường. Một loại cà phê phổ biến khác là cà phê trộn sữa chua.
Ngành công nghiệp cà phê và văn hóa Indonesia
Indonesia được biết đến với loại cà phê đắt nhất thế giới mang tên "Kopi Luwak". Nó được cầy hương ăn và có mùi thơm độc đáo do hoạt động của các enzym tiêu hóa và vi khuẩn đường ruột. Nó rất đắt, khoảng 700 đô la một kg, và chủ yếu được sản xuất ở Sumatra, Java và các đảo Bali.
Indonesia dự kiến sẽ xuất khẩu 7.200.000 bao từ năm 2018 đến năm 2019. Tuy nhiên, do thời tiết xấu trong thời gian qua đã ảnh hưởng đến sản lượng cà phê Robusta và Arabica nên giá trị xuất khẩu giai đoạn 2017 - 2018 giảm từ 8.720.000 bao xuống 5.640.000 bao so với năm 2016 - 2017.
Ở Indonesia, cà phê được giới trẻ yêu thích và chịu ảnh hưởng rất nhiều từ văn hóa và phong tục cà phê của Úc và Mỹ.
Loại cà phê hảo hạng truyền thống ở Indonesia là Kopi Luwak, một loại hạt Robusta. Ở các nước Hồi giáo, cà phê là một thức uống thay thế rượu phổ biến.
Công nghiệp và văn hóa cà phê Lào
Sau Việt Nam và Indonesia, Lào là nước sản xuất và xuất khẩu cà phê hàng đầu Đông Nam Á. Lào có chính sách sản xuất arabica giá trị cao hơn là Robusta giá trị thấp.
Theo Ngân hàng Thế giới, sản xuất cà phê là một trong những nguồn thu nhập chính của nền kinh tế Lào. Xuất khẩu cà phê của Lào năm 2017 là 112 triệu USD so với năm 2016. Các thị trường xuất khẩu chính là Thái Lan, Việt Nam, Nhật Bản, Tây Ban Nha, Ba Lan, Đức, Hoa Kỳ, Pháp, Bỉ và Thụy Điển. Vào tháng 4 năm 2018, Tập đoàn Dao-Heuang, một nhà sản xuất lớn tại Lào, đã ký một thỏa thuận thương mại với Công ty TNHH Thương mại Xuất nhập khẩu Thực phẩm Côn Minh của Trung Quốc để mở rộng kinh doanh cà phê tại Trung Quốc.
Chính phủ kỳ vọng sẽ đạt được mức tăng doanh thu bán hàng trong nước và xuất khẩu trên 137.500 tấn cà phê. Số liệu thống kê mới nhất của Cơ quan Cà phê Quốc tế cho thấy tổng sản lượng cà phê của Lào đã tăng từ 465.000 bao năm 2016 lên 475.000 bao vào năm 2017.
Ngành công nghiệp và văn hóa cà phê Thái Lan
Ngành cà phê của Thái Lan còn nhỏ so với các nước láng giềng. Tổng lượng tiêu thụ từ năm 2016 đến năm 2017 cũng vào khoảng 1.300.000 bao. Tuy nhiên, Thái Lan có tiềm năng lớn để trồng cà phê chất lượng cao do quy trình sản xuất và điều kiện chăn nuôi thuận lợi.
Cà phê truyền thống của Thái Lan được gọi là Kafae Boran rất giống với cà phê Việt Nam ngoại trừ sự khác biệt về phương pháp pha. Kafae Boran, được phát triển trong Thế chiến thứ hai, và Kafae Boran ở Thái Lan được định vị là những sản phẩm đặc biệt và đang được gắn thương hiệu.
Nền công nghiệp và văn hóa cà phê Philippines
Tại Philippines, nhu cầu tiêu thụ cà phê trong nước cao hơn các nước ASEAN khác và tiêu thụ nội địa từ năm 2016 đến 2017 là 3.000.000 bao, cao hơn đáng kể so với Thái Lan (1.300.000 bao) và Việt Nam (2.400.000 bao).
Tại Hội nghị Cà phê Philippines lần thứ 3 mới đây, Bộ Thương mại và Bộ Nông nghiệp đã tập hợp các công ty liên quan đến cà phê để thảo luận về sự phát triển của ngành cà phê trong nước. Lộ trình ngành cà phê của Philippines (2017-2022) đã được xây dựng để thực hiện các chương trình khác nhau liên quan đến việc mở rộng thị trường cà phê.
Philippines nằm trên cái gọi là "vành đai cà phê" và có khí hậu tốt nhất để trồng bốn loại cà phê: Robusta, Arabica, Excelsa và Coffea liberica. Tỷ trọng sản xuất cà phê gần đây nhất theo loại là Robusta 65,2%, Arabica 27,1%, Excelsa 6,9% và Coffea liberica 0,9%. Vào đầu những năm 1900, Philippines là nước sản xuất cà phê lớn thứ ba trên thế giới sau Brazil và Colombia.
Sản lượng cà phê năm 2017 là 203.000 bao, giảm so với năm trước. Tuy nhiên, chính phủ khuyến nghị mở rộng diện tích trồng cà phê để giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu và hỗ trợ xuất khẩu cà phê của nông dân.
Sự tăng trưởng của các cửa hàng cà phê và chuỗi cà phê ở Philippines được coi là cơ hội đầu tư. Nhiều công ty đa quốc gia đang tham gia vào thị trường, bao gồm Starbucks, Seattle's Best Coffee, Coffee Bean & Tea Leaf, Gloria Jean's Coffee và UCC Coffee.
So với các nước ASEAN khác, người Philippines ít uống trà và thích cà phê. Cà phê truyền thống, được gọi là Barako, là cà phê đen và được rang vào ngày mua.
Đầu tư vào Việt Nam là bất động sản Suzuki Hồ Chí Minh
Chúng tôi hỗ trợ cho thuê và mua nhà chung cư, văn phòng, đầu tư bất động sản, chủ yếu tại Hồ Chí Minh, Việt Nam.
Thế mạnh của chúng tôi là cung cấp cho người mua thông tin chính xác và kịp thời.
Trang web này giới thiệu các bài báo mới nhất về bất động sản, kinh tế, du lịch và các sự kiện liên quan đến Việt Nam. Dựa trên kinh nghiệm của tôi là một nhà tư vấn ở Hồng Kông, bài viết cũng giới thiệu về bất động sản, quản lý, kế toán, thuế và lao động. Nếu bạn không phiền, xin hãy xem.
